Raamisolatie
Artikel in Trouw door Frank Straver 17 november 2020
Ruiten beter isoleren, juist in oude huizen, betekent winst voor het klimaat en voor de bankrekening
Duurzamer wonen begint met goede isolatie. In het dak en de muren, maar ook raamisolatie scheelt een slok op een borrel. En dat kan op tal van manieren, ook in oude huizen met dunne kozijnen. Miljoenen Nederlanders kunnen grote winst behalen door hun huizen te isoleren. Winst op hun bankrekening, omdat een lager gebruik van gas en elektra de energierekening drukt. En zeker ook winst voor het klimaat. Want goede isolatie vermindert het gebruik van fossiel aardgas, waarmee negen op de tien huishoudens de woning nog warm stoken.
Daken en muren isoleren is het meest effectief, zegt energie-expert Mariken Stolk van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal. Maar als derde, eerder dan vloeren dus, volgen ramen. Ga maar na, thuis: glaswerk beslaat heel wat vierkante meters. Het totale verlies van warmte is vaak fors, zegt Stolk. Hoeveel exact, dat verschilt per type huis. De vuistregel: hoe ouder, hoe meer warmteverlies. Historische panden, uit de negentiende of begin twintigste eeuw, hebben dikwijls nog enkel glas.
Dat ruiten en puien in oude huizen er nog inzitten, is geen onwil of geldgebrek van bewoners. Precies bij de historische huizen, waar veel besparing te halen is, is het isoleren van glaswerk vaak lastig, zegt Stolk. De kozijnen van deuren en ramen zijn daar relatief fragiel. En als het een monument betreft, mag je als bewoner sowieso weinig.
Toch bestaat er een aardige oplossing, meldt Milieu Centraal. Raamfolie. Het is prijzig, weet Stolk, de kosten benaderen die van HR++-isolatieglas. Subsidie is er niet voor raamfolie. Maar als een aannemer of raamspecialist de folie keurig aanbrengt, dan scheelt het wel een slok op een borrel in het energiegebruik.
Folie of lekker dikke luiken
Ook de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed adviseert bewoners van monumenten met flinterdun enkel glas om folie te overwegen. Andere tips van de Rijksdienst: kieren dichten. Of lekker dikke luiken of gordijnen ophangen. Bij glas-in-lood zijn voorzetramen een optie, aan een kant of zowel binnen als buiten. Maar die voorzetramen zie je wel zitten. Ook hier is het alternatief: folie plakken. Je ziet er niet veel van, alleen als je er met je neus bovenop staat, zegt Stolk.
De Rijksdienst maakt ook melding van iets heel nieuws: vacuumglas. Dat is, simpel gezegd, een ruit van twee glasplaten waartussen alle lucht is weggezogen. Dit is de laatste ontwikkeling op het gebied van isolatieglas. De isolatiewaarde is vergelijkbaar met triple glas (driedubbel glas) en de dikte slechts circa 6 mm. Door deze geringe dikte past het glas vaak in historische ramen.
Wel zijn de kosten erg hoog, zegt de Rijksdienst erbij. Is dat het waard? Bewoner Kees Blase uit Loosdrecht laat weten: ja zeker. Hij behoort tot de pioniers die vacumglas hebben laten zetten. Blase, die ook zonnepanelen heeft en een duurzame woning nastreeft, ging nog een stapje verder: hij plaatste op het vacumglas nog een extra glaslaag. Het resultaat is, zegt Blase trots: Mijn drielaagse raam isoleert 2,5 keer zo goed als HR++-glas.
Experimenteren met vacumglas zal velen een brug te ver zijn. Volgens Stolk van Milieu Centraal zijn er al grote slagen te maken met de plaatsing van HR++-glas of triple glas. Voor beide moderne, goed isolerende glastypen is subsidie bij het Rijk te krijgen. Mits, en dat is wel belangrijk, de bewoner nog een tweede isolerende maatregel neemt. Of het logisch is om HR++-glas te kiezen of triple glas, dat wijst zich vanzelf. Wie alleen de ramen vervangt komt, in een wat ouder huis, meestal uit bij HR++. Triple glas isoleert nog beter, maar dan moet je ook de kozijnen vervangen omdat het glas te dik is voor bestaande kozijnen.
Kieren bij de ramen
Ondanks de subsidiepotten vergt het plaatsen van nieuw glas een investering, van gemiddeld een paar honderd euro per raam. Wie daarvoor wil sparen, of wacht tot een naderende verbouwing, hoeft niet helemaal stil te zitten. Het plaatsen van isolatiestrips in de kozijnen en kieren bij ramen is vaak al zinvol, zegt Stolk. Zelfs als die strips er al zitten, want die drogen uit met de tijd en gaan wijken. Loop ze af en toe, zo eens per jaar, even na, adviseert ze.
En behalve ramenfolie bestaat er ook kozijnfolie. Dat kunnen bewoners vrij simpel zelf aanbrengen. Maar word na het plakken van kozijnfolie niet overmoedig door ook met raamfolie aan de slag te gaan. Daarvoor heb je echt een vakman nodig, aldus Stolk van Milieu Centraal. Die beheerst de kunst van netjes plakken en weet welke raamfolie geschikt is.
Een foute aankoop, van zonwerende raamfolie bijvoorbeeld, pakt slecht uit. Stolk waarschuwt: Daarmee houd je de zon buiten, waardoor je juist meer energie gaat verbruiken.
(Artikel in Trouw door Frank Straver 17 november 2020)
Meer informatie over raamisolatie van historische gebouwen vindt u op de website van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, of in onderstaande bijlage.
Zie ook onderstaande link (bijlage) voor bespreking van soorten isolatieglas door Stichting ERM (Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg), oa gelamineerd glas en vacuumglas.
