Weer op stap ... Het Nieuwe Hoen
Wim Jansen en Willemien Hartmans zijn weer op stap geweest en vonden bijzondere schilderstelmerken op IJsselhoeve "Het Nieuwe Hoen"
Telmerken zijn merktekens op hout, steen of ijzer aangebracht als volgorde tekens op onderdelen van bijvoorbeeld een constructie, raamharnassen, hekwerken etc.. De telmerken werden gekerfd, geschreven of ingeslagen om aan te geven in welke volgorde de constructie opgebouwd moet worden zoals bij balken en spanten van een kapconstructie. In de loop der eeuwen worden deze tekens aangebracht door timmerlieden, steenhouwers en smeden. Maar schilders hanteren soms ook telmerken. Zo zagen wij onlangs bij ‘de Krume’ in Tonden dat de vensters in volgorde genummerd waren met Romeinse cijfers, iets wat wel vaker bij luiken te zien is. Schilders halen vaak de vensterluiken naar binnen om deze droog te kunnen schilderen en merken deze luiken om zich niet te vergissen in de volgorde bij het terug plaatsen. Want in luiken zitten vaak verschillen in de afmeting en of ophanging. Een telmerk als bij ‘Het nieuwe Hoen’ aan de Hoenweg op de Voorsterklei te Voorst zijn wij nog niet eerder tegen gekomen. Hier zijn zowel de luiken als het kozijn gemerkt met ingeslagen gaatjes. In het kozijn boven de duim en in het luik onder het geheng. Kwestie van gaatjes tellen en dan zul je een 20 tal luiken hebben !!!
Een leuke ontdekking bij een bijzondere boerderij
“Het Nieuwe Hoen” is een grote boerderij op de Voorster Klei. Waarschijnlijk is in 1886 eerst het voorhuis gebouwd, met daaraan vast vanaf de straatzijde (dus achterkant) gezien de rechter schuur. In deze schuur konden aan de linkerzijde 8 paarden staan en aan de rechterzijde koeien. Wat heel ongebruikelijk is bij dit type boerderij, is dat een gedeelte van het voorhuis in gebruik was als werkruimte. Hier kon bijvoorbeeld het graan naar de droogzolder getakeld worden om te drogen en in de benedenruimte het graan verwerkt worden. Gebruikelijk is, dat dit in het deelgedeelte gedaan werd. Het is de eerste keer dat wij deze manier van werken gezien hebben op een IJsselhoeve. De benedenruimte heeft bij de laatste bewoner die het boerenbedrijf hier uitoefende, nog dienst gedaan als veestalling. In 1894 is er een tweede schuur gebouwd. Deze was breder dan het voorhuis lang was, daarom heeft men deze schuur langs het voorhuis laten lopen. Vermoedelijk is het voorste gedeelte gebruikt als bakkerij en klaar maken van veevoer.
De zolder van het voorhuis is in de jaren ’20 aangepast als slaapgelegenheid voor de toenmalige bewoners. Nadien is de boerderij nog diverse keren verbouwd o.a. om dienst te doen als polikliniek voor flebologie en proctologie. Op dit moment wordt de boerderij verbouwd om onderdak aan twee gezinnen te bieden. Daarnaast zal het ook een maatschappelijke functie krijgen. Een prachtige boerderij met een rijke geschiedenis. We wensen de nieuwe bewoners veel succes toe met hun verbouwing!
Willemien en Wim Mei 2015
